Gernikako bonbardaketa 1937ko apirilaren 26an izan zen. Francoren aldekoak bonbardatu zuten, hau da ; italiarrak, espainiarrak eta alemaniarrak. Bonba su eragileak probatu nahi zituzten eta Gernikan probatu zituzten.
Bonbardaketa egin ondoren, Espainiako gerra zibila egon zen. Nazionalak irabazi zuten. Franco 40 urtez egon zen gobernatzen eta bonbardaketan zeuden ume asko Errusiara joan ziren bizitzera, 40 urte horietan.
Gernikak 5000 biztanle inguru zituen. Haietatik ia erdiak hil egin ziren. Gernikan %1 ere ez zen zutik geratu.
11 babesleku zeuden, baina, gaur egun 2 bakarrik ikus daitezke. Pertsona batzuk Pasealekuko ezkutalekuan edo etxeen sotoetan ezkutatzen ziren. Babeslekuetan zeudenak, 3 ordu eta laurden iraun zuenez, egarri zirenez; hormetako izerdia edaten zuten.
Espainiarrak gezur ofiziala esan zuten: Euskaldunak bonbardeatu genuela Gernika. Baina, Inglaterrako" The thimes" aldizkariko kazetariari esker jakin zuten hori gezurra zela.
Pablo Ruiz Picasso, Malagako margolaria, Euskaldunen alde zegoenez, "El Gernika de Picasso" koadroa egin zuen.
Lur Iturbide
